جنگ هشت ساله ی ایران بخش دوم

پتانسیل انقلاب

تاریخ مهمترین مدرس انسانها و رهبران است اما صدام از این مدرس بزرگ هیچ درسى نیاموخته بود. ناموفق بودن دولتهاى اروپایى در شكستن مقاومت مردم فرانسه در اواخر قرن ،۱۸ ناموفق بودن دنیاى سرمایه دارى دركوبیدن انقلاب ۱۹۱۷ در روسیه و ناموفق بودن آمریكا در ضربه زدن به انقلاب كوبا در ۱۹۵۹ همگى ثابت كننده یك نكته بودند. انقلاب داراى قدرتى خارق العاده و انكارناپذیر است. ایران از این قاعده مستثنى نبود . سرازیرشدن صدها هزار نیروى داوطلب با انگیزه به جبهه هاى جنگ در كنار نبوغ جوانان ایرانى در فرماندهى از یك سو و عظمت سازمان ارتش ایران سبب شد تا خیلى سریع ورق به سود ایران برگردد. در حقیقت خیز اول ارتش عراق به مانند حركتى براى بیداركردن یك نیروى برتر بود. (به جاى آنكه نقش ضربه را ایفا كند)
ضد حمله هاى ایران
پس از آنكه ایران مطمئن شد عراق تمام تلاش خود را كرده و خطر پیشروى مجدد منتفى شده است در جبهه جنوب دست به بزرگترین سازماندهى هاى نظامى زد. (در جبهه هاى میانى و شمالى نیز سرسختى نیروهاى مردمى، ارتش و عشایر نشان داد كه «عراقیها مردمیدان جنگهاى كوهستانى و مناطق صعب العبور نیستند».)
اولین عملیات دراین زمینه عملیات ثامن الائمه براى شكست حصر آبادان بود كه در آن ارتش و سپاه در حالى كه از پشتیبانى سنگین هوایى و هوانیروز بهره مى بردند قواى عراق در شرق كارون را در هم كوبیده و ظرف ۴۸ ساعت محاصره آبادان را در هم شكستند (۵مهر ۱۳۶۰) در این عملیات ۳۰ گردان پیاده و زرهى ایران كه از پشتیبانى ۸ گردان توپخانه ارتش بهره مى بردند شركت كردند.
ضربه بعدى را عراق در ۸ آذر ۱۳۶۰ در محور دشت آزادگان تحمل كرد. این عملیات كه به نام طریق القدس معروف شد از ۳۲ گردان آفندى زرهى و پیاده بهره برد و نیروهاى سپاه و ارتش نیروهاى عراقى را از ۵ محور اصلى در جبهه جنوب (شمال غرب اهواز ) مورد حمله قرار داده و ضربات سنگینى به آنها وارد كردند. كشته و زخمى شدن ۱۰هزار عراقى در كنار انهدام ۱۷۰ تانك و نفربر و غنیمت ۱۵۰ دستگاه دیگر سبب شد تا عراق در شمال خوزستان جبهه دفاعى خود را كاملاً عقب بكشد و خطر حمله به اهواز كلاً منتفى بشود. نكته قابل توجه اینكه حملات هوایى عراق تحت تأثیر ضربات نیروى هوایى ایران كلاً خنثى شد و ظرف ۱۰ روز عملیات ۱۶ هواپیماى عراقى و ۴ هلى كوپتر از بین رفت (در عملیات ثامن الائمه نیز نیروى هوایى نقش مهمى در پشتیبانى زمینى داشت).
عراق در حالى كه با انتقال قوا به جبهه جنوب براى ضدحمله آماده مى شد در كمتر از ۴ ماه بعد با ۲ عملیات عظیم ایران مواجه شد كه تكلیف را یكسره كرد. ارتش كه در این زمان با بازیابى قدرت زرهى و توپخانه خود نیروى كلاسیك قابل توجهى محسوب مى شد در كنار صدها هزار نیروى داوطلبى كه در قالب سپاه و بسیج در جنوب گرد آمده بودند بزرگترین تك را در محور شوش ، دزفول و غرب رود كرخه سازمان داد و با ۱۳۳ گردان پیاده و زرهى در ۳۰ دقیقه اول فروردین ۱۳۶۱ (در حالى كه اصلاً عراق گمان نمى كرد ایران در شب عید نوروز دست به حمله بزند) از چند محور اقدام به یورش به عمق مواضع عراق كرد. شكاف ایجاد شده در مواضع عراق آنقدر عمیق شد كه دهها هزار سرباز عراقى در گازانبر نیروهاى مسلح ایران به دام افتادند. ایرانیها ضمن بستن دو تنگه مهم رقابیه و عین خوش از پهلو دشمن را دور زده و ۱۵هزار سرباز دشمن را در تله انداختند. درخواست فرماندهان سپاه سوم عراق سبب شد تا صدام با اعزام دهها هواپیما سعى كند رزمندگان ایران را در هم بكوبد حال آنكه پدافندها و سایتهاى «هاك» ایران منتظر این موقعیت بودند و هواپیماهاى عراقى دسته دسته در اثر آتش زمینى و موشكهاى مدرن هدایت شونده هاك سقوط مى كردند. دراین عملیات ۴ هزار عراقى كشته و ۱۵هزار نفر اسیر شدند.(به قولى ۱۸ هواپیما و به روایتى ۲۷ هواپیماى عراقى در ۸ روز نبرد فتح المبین سقوط كرد) درحالى كه انتظار نظامیان عراق این بود كه ایران پس از این عملیات عظیم مدتى استراحت به نظامیان خود بدهد اما فرماندهى ایران با توجه به روحیه بالاى نیروها بلافاصله موقعیت را براى بازپس گیرى خرمشهر مناسب دید و در ۱۰ اردیبهشت با نیروى عظیم پیاده، زرهى و مكانیزه (۱۴۴ گردان) در حالى كه از آتش توپهاى عظیم ۱۵۵ و ۲۰۵ میلیمترى بهره مى بردند نیروهاى عراقى را مورد حمله قرار دادند (۲۰واحد توپخانه در این نبرد شركت داشتند) حملات مذكور در ابتدا با واكنش دشمن مواجه شد چرا كه عراق این مسأله را (اشغال خرمشهر) به عنوان مسأله اى حیثیتى مى دانست بنابراین با تجهیز حداقل ۲۰۰گردان تصمیم گرفت كه در محور طولانى و مهم اهواز - خرمشهر مقاومت كند. این بار عراق با به كارگیرى هواپیماهاى جدید (كه به تازگى از فرانسه و شوروى دریافت كرده بود) نظیر میراژ و میگ۲۳ سعى كرد تا برترى هوایى را از ایران بگیرد اما ایران با تغییر تاكتیك هاى هوایى این برترى را از عراق گرفت و اگرچه به مانند بسیارى از عملیات دیگر نتوانست نیروهاى زمینى را پشتیبانى كند اما نیروى هوایى عراق را نیز از پشتیبانى مؤثر بازداشت. در هر صورت درگیرى صدها هزار سرباز ایرانى و عراقى عظیم تر از آن بود كه نیروهاى هوایى بتوانند در روند كلى آن تأثیر بگذارند اما در نهایت در عملیات عظیم بیت المقدس قواى ایران با عبور از كارون دفاع ارتش عراق را متزلزل كرده و این بار با كشتن ۱۶هزار عراقى بخش بزرگى از ارتش عراق را به دام انداختند. پافشارى صدام حسین مبنى بر پایدارى عراق سبب شد تا نبرد ۲۴روز به درازا بكشد و زمانى كه حلقه محاصره ایران به عراقى ها محكم شد ۱۹هزار سرباز عراقى راهى براى گریز نداشتند. در این نبرد عظیم بیش از ۵هزار كیلومتر مربع از خاك ایران آزاد شد و ارتش عراق به پشت مرزهاى بین المللى رانده شد. این عملیات سبب شد تا ۲۰درصد ارتش عراق منهدم شود و عملاً ماشین جنگى عراق زمینگیر شود.

توسط: طبقه بندی: نظامی {موشك های بالستیك اسلحه ها}،